به مناسبت اول ذی الحجه، سالروز ازدواج حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س)؛
ازدواج حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) الگوی زوج های مهدوی
از ماجرای ازدواج حضرت علی علیهالسلام و حضرت فاطمه علیهاالسلام نکات بسیار جالبی را میآموزیم که اگر خواهان سعادتیم و پیرو راستین اسلام و از منتظران حقیقی مهدی فاطمه، بایستی تا مرز توان تلاش کنیم تا مراحل اول ازدواج بر مبنای صحیحی صورت گیرد،
و دوم آنکه ساده زیستی در تمام شؤون زندگی جامعه و بخصوص ازدواج راه یابد، وگرنه قید و بندهای اجتماعی در امر ازدواج که بیشتر نشأت گرفته از فرهنگ غیر اسلامی و یا ساخته و پرداختهی ذهنهای کوتاه مادی و اشرافی است چون غل و زنجیر بر دست و پای جوانان و والدین آنها میافتد و هر روز این غل و زنجیر بزرگتر و سنگینتر میشود، تا جایی که امکان هر نوع حرکت صحیحی را میگیرد و حیات جامعه را به سوی نابودی میکشاند، و بر فساد و نابسامانیهای روانی و مشکلات اخلاقی میافزاید.
درسهائی که از ازدواج حضرت علی و فاطمه زهرا علیهماالسلام میگیریم از این قرار است:
1- همکفو و همتا بودن:
یکی از اصول اساسی و رازهای مؤفقیت ازدواج، همکفو و همتا بودن دختر و پسر با هم است، زیرا تنها در صورت همتا و همشأن بودن دو زوج است که درک متقابل آنان از یکدیگر امکانپذیر است.
برخی تصور میکنند کفویت تنها به شرائط ظاهری از قبیل مسائل نژادی و یا وضعیت مادی و رفاهی بستگی دارد. در صورتی که چنین نیست، بلکه همتایی و هم سوئی آرمانها ، خواستها و تمایلات روحی و روانی افراد، میزان آگاهیهای علمی و دینی و میزان تعهد عملی به مکتب و مذهب، و ارزش نهادن به ویژگیهای اخلاقی و فرهنگی است.
اگر مسئله همتایی نبود، بدون تردید دختران زیبایی در مدینه بودند که از ازدواج با حضرت علی علیهالسلام خرسند میشدند. اما او حتی از آنان خواستگاری هم نکرد و برای حضرت فاطمه علیهماالسلام نیز خواستگاران فراوانی بودند امّا حضرت فاطمه علیهماالسلام و پیامبر صلیالله علیه وآله به این وصلتها راضی نشدند. تنها حضرت فاطمه علیهماالسلام و روح والای او بود که زیباییها و شکوه معنوی حضرت علیعلیهالسلام را درک میکرد. در این مورد پیامبر اکرم صلیالله علیه وآله فرمودند: اگر خدا علی را نمیآفرید برای فاطمه کفو و همتایی وجود نداشت. (1)
2- خواستگاری بدون واسطه
خواستگاری بدون هیچ تشریفات و حضور واسطه انجام شد و حضرت علی علیهالسلام شخصاً به خواستگاری حضرت فاطمه علیهماالسلام از پیامبر صلیالله علیه وآله اقدام نمود.
3- شرط اول : رضایت دختر
پیامبر گرامی صلیالله علیه وآله بدون رضایت دخترش حضرت فاطمه علیهاالسلام به خواستگار پاسخ مثبت نداد؛ حتی اگر خواستگار، شهسوار عرب و باب مدینهی علم باشد. و اینهمه، در زمانی که برای زنان و دختران ارزشی قائل نبوند و شأنی در نظر نمیگرفتند.
4- مهریه و هزینه عقد و عروسی
تمام دارایى حضرت على علیه السلام در آن زمان منحصر به شمشیر و زرهى بود که مىتوانست به وسیله آنها در راه خدا جهاد کند و شترى نیز داشت که با آن در باغستان هاى مدینه کار مى کرد.
پس از انجام خواستگارى و مراسم عقد، وقت آن رسید که حضرت على علیه السلام براى همسر گرامى خود اثاثى تهیه کند و زندگى مشترک خود را با دختر پیامبر آغاز کند.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله پذیرفت که حضرت على علیه السلام زره خود را بفروشد و به عنوان جزئى از مهریه فاطمه سلام الله علیها در اختیار پیامبر بگذارد.
زره به چهار صد درهم به فروش رفت. پیامبر قدرى از آن را در اختیار بلال گذاشت تا براى زهرا عطر بخرد و باقیمانده را به عمار یاسر و گروهى از یاران خود داد تا براى فاطمه و على لوازم منزل تهیه کنند.
5- قناعت و ساده زیستی
در تهیه جهیزیه به ضروریترین و ابتدائیترین وسائل زندگی در آن عصر بسنده شد، از سیرت پیامبر اسلام صلیالله علیه وآله میآموزیم که بایستی در الگوی مصرف تجدید نظر کنیم و در زندگی فناپذیر و زودگذر دنیا به حداقل ممکن قناعت ورزیم تا از گذرگاه پرهیاهوی زندگی سبکبار بگذریم و تن به بردگی این و آن ندهیم.
مگر حضرت فاطمه علیهاالسلام دختر پیامبر صلیالله علیه وآله رهبر بینظیر مسلمانان نبود؟ مگر از نژاد بنیهاشم یعنی اصیلترین و شریفترین تیرههای عرب به حساب نمیآمد؟ مگر مادرش حضرت خدیجه علیهماالسلام ثروتمندترین زن عرب در عصر خویش نبود؟ مگر از همه جهات علمی فردی آگاهتر و اندیشمندتر از همگان نبود؟ مگر پیامبر گرامی اسلام صلیالله علیه وآله نمیتوانست جهیزیه زیادی را همراه دخترش کند؟
پاسخ همه این سوالات «مثبت» است اما منش و روش پیامبر عظیم الشأن اسلام صلیالله علیه وآله و خاندانش بر ساده زیستی استوار است. (2)
متأسفانه در برخی خانوادهها به خصوص قشر مرفه جامعه جهیزیه دخترانشان نمایشگاه بینالمللی کاملی است از لوازم خانگی داخلی و خارجی که برقش چشمهای ظاهربین را خیره میکند.
6- مهیا کردن خانه برای ورود عروس
اکنون ببینیم علی بن ابیطالب علیهالسلام شهسوار اسلام و محبوبترین مردان و نزدیکترین آنان در نزد خدا و رسول خدا چه داشت و چه تهیه کرد:
ابن شهر آشوب در مناقب نقل میکند: که حضرت علیعلیهالسلام نیز اتاق خود را برای عروسی آماده کرد. بدین ترتیب که:
ابتدا مقداری ماسه کف اطاق پهن کرد و چوبی هم تهیه نمود به دو طرف اتاق وصل کرد تا لباسهای خود را روی آن بیندازد، و یک پوست گوسفند هم کف اتاق انداخت، و یک بالش نیز که داخلش را از لیف خرما پر کرده بودند در آنجا نهاد. (3) همین .
یعنی میتوان ساده بود؛ ولی "با محبت" و "با عاطفه" و "با سلیقه" هم بود.
پی نوشتها:
1- ینابیع الموده، ص 177 و 237.
2- زندگانی فاطمه زهرا علیهاالسلام، تألیف محمد قاسمپور با مقدمه آیتالله مرعشی نجفی ص47.
3- زندگانی حضرت فاطمه علیهماالسلام و دختران آنحضرت، مؤلف سیدهاشم رسولی محلاتی ص56.
منبع:کتاب شفیعهی محشر یا مظلومهی پیامبر – نوشته سید عبدالله حسینی دشتی