جایگاه زیارت اربعین در نگاه شیعیان؛

اربعین؛ روز انتظار ظهور قائم آل محمد(عج)

زیارت اربعین در میان شیعیان از جایگاهی بسیار والایی برخوردار است. علت تعظیم و بزرگداشت شیعیان نسبت به اربعین امام حسین (ع) را می‌توان در گفتار و سفارشات اهل بیت ریشه‌یابی کرد.

امام حسن عسکرى (ع) فرموده است: پنج چیز از نشانه‏‌هاى مؤمن است. گزاردن پنجاه و یک رکعت نماز واجب و نافله، زیارت‏ اربعین، انگشتر در دست راست کردن و پیشانى بر خاک ساییدن و بلند گفتن‏ بسم الله الرحمن الرحیم.

زیارت اربعین از امام جعفر صادق (ع) روایت شده و خواندن آن در روز اربعین مستحب موکد است. شیخ عباس قمی زیارت اربعین را در کتاب ارزشمند مفاتیح الجنان نیز ذکر کرده است.

اربعین روز تجدید اندوه شیعه
روز اربعین برای شیعیان زمان تجدید غم و اندوه برای مصایب سید الشهدا است؛ این غم و اندوه در جان شیعیان جریان دارد تا به دست منتقم واقعی آل محمد انتقام خون‌های به ناحق ریخته شده در سرزمین کربلا ستانده شود به همین جهت روز اربعین را می‌توان زمان تجدید عهد با منتقم آل محمد دانست.

سفارشات و دستورات اکید ائمه مبنی بر زیارت امام حسین (ع) در روز اربعین را می‌توان به سبب بزرگداشت این غم و اندوه دانست تا از خاطر شیعیان محو نشود که همواره باید منتظر ظهور قائم آل محمد باشند.

رابطه جلوه‌های عزاداری حسینی و انتظار

میان جلوه‌های عزاداری برای امام حسین (ع) و ظهور حضرت صاحب الزمان رابطه مستقیم و تنگاتنگی را می‌توان یافت. از مهم‌ترین آنان می‌توان به منتقم بودن حضرت مهدی (عج) اشاره کرد.

سرخی پرچم، سمبل ادامه جنگ

نشانه‌ها و سمبل‌های انتظار ظهور حضرت در مظاهر حسینی جلوه‌های گوناگون دارد از جمله آن‌که می‌توان به پرچم سرخ رنگی که در بالای گنبد در حال اهتزار است اشاره کرد. اهتزاز پرچم سرخ رنگ در قبایل عرب مفهوم خاصی دارد از جمله آن‌که این جنگ هنوز ادامه دارد و پایان نپذیرفته است.

زیارت اربعین و یاری کردن امام زمان

یاری کردن امام زمان (ع) فقط محدود به انتظار برای ظهور آن حضرت نمی‌شود، بلکه همان طور که در زیارت اربعین به آن اشاره شده است:

«قَلْبِی لِقَلْبِکُمْ سِلْمٌ وَ أَمْرِی لِأَمْرِکُمْ مُتَّبِعٌ وَ نُصْرَتِی لَکُمْ مُعَدَّةٌ حَتَّى یَأْذَنَ اللَّهُ لَکُمْ فَمَعَکُمْ مَعَکُمْ لا مَعَ عَدُوِّکُمْ؛

قلب من تسلیم قلب شماست و در امور زندگی از اوامر شما تبعیت می‌کنم و برای یاری دادن شما آماده‌ام تا این که خداوند به شما اجازه خروج دهد. پس من همراه با شمایم نه همراه با دشمنان شما»

انتظار تنها یک امر قلبی نیست

انتظار ظهور امام زمان تنها منوط به یک امر قلبی نمی‌شود، بلکه این انتظار باید همان طور که در زیارت اربعین به آن اشاره شد در عمل شیعیان نیز جلوه پیدا کند.

شیعه‌ای که قلبا تسلیم امر امامت است و در شئونات زندگی از اوامر اهل بیت اطاعت کند و نسبت به دشمنان ایشان بیزاری داشته باشد را می‌توان در جریان ظهور و انتظار فعال دانست. نکته‌ای که در زیارت اربعین به آن اشاره شده این است که شیعیان همواره برای یاری دادن امام زمان خود باید آماده باشند.

انتظار به مانند غلطیدن در خون خود

شیعیانی که در این انتظار استقامت می‌ورزند ولی مؤفق به درک حضور حضرت نمی‌شوند و مرگ فرصت را از آنان سلب می‌کند، در احادیث شیعه از آنان به بزرگی یاد می‌شود. امام صادق (ع) می‌فرماید:

«اگرکسی از شما بگوید قائم‏ آل‏ محمد را درک کنم او را نصرت خواهم کرد او مانند کسى است که پیشاروى او شمشیر مى‌‏زند، نه بلکه مانند کسى است که همراه او شهید شود.»

همچنین از امام صادق از پدرانش از امیر المؤمنین علیهم السّلام روایت شده است که فرمود:

«منتظر امر ما مانند کسى است که در راه خدا به خون خود درغلطد.»

روایات از ثواب بسیار زیاد انتظار حکایت می‌کند، اما از ثواب و اجرهایی که برای انتظار ذکر شده است می‌توان دانست که امر انتظار برای ظهور صاحب الزمان کاری سخت و طاقت فرساست و با توجه به زمان غیبت کبری حفظ کردن قلب و عمل از وسوسه‌های شیطان کاری سخت و دشوار است.

نویسنده: زینب صارم

منبع: خبرگزاری دانشجو